مانیتور گیمینگ برای بازی بهتر است یا تلویزیون 4k؟

مانیتور گیمینگ با تلویزیون 4k
توسعه سیستمهای نمایشی از سرعت بالایی برخوردار است. این دستگاهها مانند تلویزیونهای باکیفیت، مانیتورهای پرسرعت و ویدیو پروژکتورهای مختلف، توانایی ارائه بهترین خروجی ممکن از رایانهها و کنسولهای مختلف را دارند. بدون شک انتخاب از میان آنها برای هر کاربری دشوار خواهد بود و مزایا و معایب موجود را میتوان برای هر یک همراه با جزئیات بیان کرد. این مزیتها گاه سبب برتری دستگاه خاصی میشود و بعضا نیز معایبی برای کاربرد آنها در زمینههای مختلف وجود خواهد داشت که موجب کنار رفتن آنها از لیست خرید علاقهمندان میشود.
تردید در انتخاب و خرید مانیتور گیمینگ و تلویزیونها، یکی از رایجترین موارد مطرح در دنیای بازیهای ویدیویی است. هر گیمر به قطع در مورد هر یک از این دستگاهها نظرات متفاوتی دارد و برتریهای خاصی را در هر کدام از آنها میتواند بیان کند. اما به هر صورت این تردید را نمیتوان به طور کامل برطرف کرد و باید جنبهها مختلف آن را به خوبی در نظر گرفت. در این نوشتار به دنبال ارائه دلایل منطقی برای انتخاب هر یک از این دستگاهها خواهیم بود و کمک خواهیم کرد که بهترین گزینه را در مورد نوع کاربرد و علاقهمندیهای کاربر، به او پیشنهاد دهیم. با پرو استور همراه باشید.
مانیتور گیمینگ، غول انحصاری بازیهای ویدیویی
احتمالا اولین ایده برای تولید مانیتورهای گیمینگ از جایی کلید خورد که گیمرها دریافتند نیازهای آنها بیشتر از آن چیزی است که در قالب مانیتورهای معمولی وارد بازار میشوند. این به معنای تعریف دستهبندی جدیدی در برندها به نام گیمینگ شد. مانیتور مخصوص بازی دقیقا به صورت اختصاصی برای بازیهای ویدیویی ساخته شدهاند و حتی شکل ظاهری آنها نیز کاملا متناسب با نوع کارکردشان طراح و اجرا میشود. المانهای زیبا و جذاب بازیها در طراحی بدنه مورد استفاده قرار میگیرند و برخی از تولیدکنندگان تلاش میکنند با تلفیق نور و انحنا، جلوههای دلنشینی را در ساختار فیزیکی ایجاد نمایند.
مانیتورهای گیمینگ به صورت ویژه دارای مشخصات فنی برجستهتری نسبت به سایر دستگاهها هستند. آنها به شدت سریع ساخته شدهاند و مدت زمان عکسالعمل آنها در مقابل رویدادهای گرافیکی به طرز شگفتانگیزی بهبود یافته است. با مطالعه موردی در دستگاههای مانیتور برتر بازار، گاه به اعدادی برمیخوریم که حقیقتا قابل درک نیست. نرخ بروزرسانی بالا 360 هرتز در مانیتور گیمینگ حیرتانگیز است و میتوان ادعا نمود که گامهای زیادی از بازیهای ویدیویی موجود در بازار جلوتر میباشند. زمان پاسخ به کمتر از یک میلیثانیه کاهش یافته است و این به معنای حذف سایهها و بهبود نمایش رنگ خواهد بود. کیفیت نمایش تصویر و تعداد پیکسلها در محدوده فناوری 8K قرار گرفتهاند و همراهی آنها با تکنولوژیهای نوین مانند HDR، تصاویر را به دنیای واقعی نزدیکتر کردهاند. در مجموع باید از gaming monitor به عنوان غولهای نمایش رنگ و نور یاد کرد.
مانیتورهای گیمینگ، تصویر را از دستگاههایی مانند رایانهها دریافت میکنند و آن را بر روی صفحه نمایش باکیفیت خود تصویر میکنند. اغلب آنها از ورودیهایی مانند HDMI و Display بهره میبرند که قدرت انتقال مرغوبترین دادههای ممکن را برای این منظور فراهم کردهاند. معمولا نسبت به سایر دستگاههای نمایشگر از ابعاد کوچکتری برخوردار میباشند اما قابلیت تنظیم پایه و زاویه دید برای آنها بسیار مفید خواهد بود. همچنین باید دقت کرد که با توجه به ابعاد کوچکتر مانیتور گیم تراکم پیکسلی در این دستگاهها به شدت بالاتر است و وضوح نیز به تبع آن در سطوح بالاتر قرار میگیرد. میتوان به مجموعه ان ویژگیهای انحصاری، قابلیت حمل و جابهجایی آسان را نیز اضافه کرد.
تلویزیونهای 4K، نماد توسعه صنعت تصویر
با اشاره به رشد تکنولوژیهای تصویری، اولین دستگاهی که در ذهن هر انسانی تصویر میشود، تلویزیونی است که قدرتی معادل 4K دارد. این مورد به حدی مشهور و رایج است که اغلب عوام در مواجهه با مفهوم کیفیت تصویر، به دستگاههای تلویزیون 4K اشاره میکنند. تلویزیونهای 4K، در واقع عبارت از دستگاههای تلویزیونی هستند که برای نمایش از تکنولوژی 4K بهره میبرند. آنها در جنبه کیفی به اندازه چهار برابر نمونههای فول اچ دی میباشند و تعداد پیکسلهای آن نیز به صورت ابعاد 4320x2840 خواهد بود. این تعداد به صورت محسوسی در نمایش جزئیات موثر هستند و میتوانند دقیقترین تصویر ممکن را برای کاربر فراهم کنند.
تلویزیونهای 4K به صورت ویژه از پورت HDMI بهره میبرند. اغلب این دستگاهها تنها به همین پورت مجهز هستند و از دیگر امکانات انتقال داده محروم هستند. تلویزیونها ابعاد بزرگتری دارند و میتوانند حتی محدوده 100 اینچ را نیز تجربه کنند. پایههای آنها معمولا قدرت انعطاف چندانی ندارند و قادر به نصب بر روی دیوارها را نیز خواهند داشت. دیگر ویژگی برتر 4k television سیستمهای صوتی پرقدرت تعبیه شده بر روی آنها است که صرفهجویی هزینه و ارائه امکانات ویژه را برای بینندگان به همراه خواهد داشت.
ضعف و قوت در مانیتور و تلویزیون 4K
نمایشگرهای مختلف در هر رده و نوعی که باشند، قابلیتهای مخصوص خود را دارند و برای کاربرد مشخصی ساخته میشوند. در واقع با توسعه در این صنعت، برندها تلاش کردند ایدههای شخصیسازی شده خود را وارد آن کنند و برای هر حوزهای تعریف مخصوص خود را ارائه دهند. سازندگان اعتقاد داشتند که مانیتورها باید در اتصال به رایانهها عمل کنند و تلویزیونها در تماس با کنسولها راندمان بهتری از خود ارائه میدهند. این تصور به ظاهر درست، در دنیای امروز به شدت دچار چالش شده است و دیگر نمیتوان به صورت قطعی در این مورد نظریه صادر کرد. علت این بحث را در ویژگیهای فنی و نقاط ضعف و قوت هر یک از این دستگاهها مورد بررسی قرار خواهیم داد :
1. اندازه تصویر و صفحه نمایش
مگر میشود از بازیهای ویدیویی و گیمینگ سخن گفت و نسبت به سایز تصویر بیتفاوت بود. اندازه صفحه نمایش و تصویر بر روی یک مانیتور یا تلویزیون 4K از مهمترین دلایل جذابیت بصری این دستگاه خواهد بود. کاربران به طور طبیعی علاقه دارند محتوای بازیهای ویدیویی را در اندازههای بزرگ تماشا کنند تا علاوه بر تسلط بیشتر، قادر به شناسایی جزئیات و استفاده از ویژگی غوطهوری باشند. همین فاکتور اندازه را به عنوان کلیدیترین تمایز میان این دو دستگاه و خرید مانیتور نیز میتوان نامید. تلویزیونها به وضوح اندازه بزرگتری نسبت به مانیتورها دارند و به همین دلیل برتری قابل توجهی از این بابت میتوان برای آنها در نظر گرفت.
اما باید از بعد دیگری نیز در مورد اندازه تصویر قضاوت کرد. اگر با مفهوم فاصله طولی کاربر و بیننده نسبت به نمایشگر آشنا باشید، بهتر میتوانید قدرت تسلط او در یک فاصله منطقی را درک کنید. در واقع گیمرها برای اینکه بتوانند در کانون یک بازی باشند و هیجان آن را لمس کنند، بهتر است فاصله خود از دستگاه نمایشگر را در یک اندازه معقول تنظیم کنند. ابعاد صفحه نمایش با مفهوم فاصله طولی رابطه مستقیم دارد و با بزرگتر شدن آن، باید فاصله را بیشتر کرد. بنابراین در تلویزیونها این موضوع یک چالش بسیار بزرگ برای گیمرها خواهد بود. آنها در فواصل بلند، تسلط خود را از دست میدهند و فواصل کوتاه، لذت تماشای جزئیات را از آنها خواهد گرفت. این در حالی است که معمولا مانیتور گیمینگ در سایز استاندارد ساخته میشوند تا هماهنگی لازم با فاصله موردنظر را داشته باشند.
2. کیفیت تصویر و رزولوشن
نمیتوان تمایز زیادی در این زمینه قائل شد. مانیتور 4K گیمینگ و حتی با رزولوشن بالاتر نیز ساخته شدهاند که قابلیت رقابت با تلویزیونهای 4K را دارند. آنها در ابعاد کوچکتر از تراکم پیسکلی بیشتری برخوردار هستند که وضوح را بالاتر میبرد. تعداد پیکسلهای تشکیلدهنده هر واحد مساحتی صفحه نمایش، به عنوان چگالی تصویر شناخته میشود که در مانیتورهای گیمینگ نسبت به تلویزیونها از غلظت بیشتری برخوردار است. در هر صورت، مانیتورهای گیمینگ موجود در بازار، معمولا استاندارد 2K را برای حوزه دارند و برندها نیز علاقه خود را برای تولید این دسته نشان دادهاند. علت این علاقه را میتوان در تعادل قیمتی آنها جستجو کرد. در تلویزیونهای 4K، علیرغم مقاومتهای اولیه در مورد هزینه خرید، اخیرا تعادل به بازار برگشته است و سازندگان به دنبال حذف این مقاومت هستند.
3. زمان پاسخ یا Response Time
نمیتوان از گیمینگ و بازیهای ویدیویی صحبت کرد و اشاره به زمان پاسخ نکرد. زمان پاسخ به معنای مدتی است که طول میکشد تا پیکسل منحصر بفردی از رنگ سیاه به سفید رفته و مجدد به نقطه اولیه بازگردد. این فرآیند هر چه کوتاهتر باشد، قدرت نمایشگر برای ارائه صحنههای واضح در سرعت بالا بیشتر خواهد شد. تاری دید به عنوان یک عامل آزادهنده، با زمان پاسخ کوتاه از بین خواهد رفت و این خبر خوبی برای گیمرهایی است که به دنبال بازیهای پرسرعت و جذاب هستند.
مانیتورها در این زمینه گوی سبقت را از تلویزیون 4K ربودهاند. مانیتورهای گیمینگ که مخصوص این حوزه ساخته شدهاند، در بازار امروز به مقادیر زیر چهار میلیثانیه رسیدهاند و با اندکی هزینه کرد بیشتر میتوان مانیتورهایی با زمان پاسخ کمتر از یک میلیثانیه مانند مانیتور گیمینگ گیگابایت نیز خریداری کرد. این در حالی است که معمولا تلویزیونهای برتر بازار نمایشگر، در بهترین حالت خود محدوده زمان پاسخی بین 8 تا 5 میلیثانیه را دارند که به جرات قابل رقابت با مانیتورها نخواهد بود. ذکر این نکته نیز ضروری است که عمده تلویزیونهای 4K، زمان پاسخ بالاتری دارند و این به معنای مشکلات بیشتر نیز خواهد بود.
4. نرخ بروزرسانی یا Refresh Rate
دیگر عامل متمایزکننده میان Gaming Monitor و 4K TV نرخ بروزرسانی این دو میباشد. نرخ بروزرسانی عبارت است از قدرت نمایشگر در پخش فریمهای متوالی در واحد زمان. این تعریف کاملا نشاندهنده سنجش آن با معیار هرتز است که دقیقا همین اتفاق نیز افتاده است. گیمرهای حرفهای هیچ بحثی در مورد انتخاب نمایشگرهایی با نرخ بروزرسانی پایین ندارند و عملا آنها را کنار خواهند گذاشت. آنها به خوبی میدانند که نرخ بروزرسانی پایین به معنای بریدگی تصاویر و پاره شدن استریم ویدیو خواهد شد. موضوعی که به شدت در بازیهای آنلاین مخرب بوده و میتواند شکست بزرگی را برای گیمر به همراه داشته باشد.
مانیتورهای گیمینگ امروزی، نرخ بروزرسانی بالایی را دارند. این مقادیر حتی به بیش از 360 هرتز نیز رسیده است ولی نمیتوانند از اولویتهای خرید همه باشند. زیرا قیمت مانیتور در این دسته بالا است. تلویزیونهای 4K اما در بهترین وضعیت خود، نرخ بروزرسانی معادل 120 هرتز دارند که البته تعداد آنها محدود خواهد بود. برندهای کمی در دنیای سازندگان تلویزیونهای 4K، قادر به تولید دستگاههایی با چنین نرخ هستند و باید ادعا کرد که اغلب آنها در مقدار کمینه 60 هرتز ساخته شده و به بازار ارائه میشوند.
در مورد نرخ بروزرسانی باید اشارهای به قابلیتهای HDR نیز کرد. این فناوری نوین و بسیار جذاب، هماهنگی و سازگاری مناسبی میان پردازندههای گرافیکی و پنلهای صفحه نمایش ایجاد میکنند. این هماهنگی سبب میشود که بتوان در محدودههای پایین نرخ نیز بتوان به تصاویر قابل قبول دست یافت. بنابراین بهتر است در مورد خرید تلویزیون و مانیتور 4K همراه با فناوری HDR بیش از پیش فکر کرد.
5. شکل ظاهری
مانیتورهای و تلویزیونها در سالهای اخیر به صورت ظاهری نیز دچار تحول شدهاند. ورود نمونههای خمیده در هر دوی این محصولات، از جذابترین گزینههای خرید برای کاربران شدهاند. غوطهوری با تلویزیون و مانیتور گیمینگ خمیده به بیشترین حد ممکن خود میرسد و لذت فراوانی را برای بیننده گیمر به همراه خواهد داشت. تلویزیونهای OLED و مدلهای مشابه دیگر در راستای استقبال مخاطبان وارد بازار شدند و به شدت مورد توجه قرار گرفتهاند.
6. ارگونومی
قطعا یکی از کلیدیترین ویژگیهای نمایشگر برای کاربر گیمر، ارگونومیک بودن آن میباشد. باید سازنده نمایشگر در مورد شرایط فیزیکی او فکر اساسی کرده باشد و با توجه به اینکه اغلب گیمرها، ساعات متوالی در مقابل مانیتور نشسته و مشغول بازی میشوند، این موضوع اهمیت ویژهتری پیدا میکند. تلویزیونها معمولا پایههای غیر منعطف دارند و به سختی میتوان شرایط فیزیکی کاربر را با زاویه دید و محل قرارگیری آن هماهنگ کرد. این در حالی است که مانیتورها از سوی تولیدکنندگان به شدت تحت کنترل هستند تا هیچ آسیب جسمانی برای گیمر نداشته باشند. زاویه دید گسترده 178 درجهای به همراه پایههای منعطف که قادر به چرخش در هر سمتی هستند، این شرایط را به بهترین شکل ممکن فراهم کردهاند.
7. تاخیر ورودی
از زمان فشردن یک کلید بر روی رایانه یا دستههای کنسول بازی، تا ایجاد واکنش لازم در آن، زمانی است که به عنوان تاخیر ورودی شناخته میشود. این تاخیر در تلویزیون 4K نسبت به مانیتور مخصوص بازی به طرز محسوسی بالاتر است. برخی از مدلهای قدیمی تلویزیونهای فوق، حتی این تاخیر را تا 100 میلیثانیه به کاربر تحمیل میکنند که چیزی در حد فاجعه است. مدلهای اخیر تلویزیونهای 4K در این مورد به شدت بهینهسازی شدهاند و توان رقابتی بهتری نسبت به قبل دارند. حتی سازندگان تلویزیونها از یک وضعیتی موسوم به "حالت بازی" رونمایی کردهاند که با سوئیچ بر روی آن، تاخیر را به شدت کاهش میدهند.
8. پورت و درگاههای اتصالی
درگاهها به عنوان دروازه ورود دادهها هستند. این بخش از نمایشگر به عنوان محلی است که از طریق آن میتوان دستگاههای جانبی را در اتصال به نمایشگر قرار داد و بازیهای ویدیویی و تصاویر پردازش شده را به صفحات نمایش مورد نظر انتقال داد. همان طور که قبلا اشاره شد، تلویزیونها از تعداد پورتهای محدودی بهره میبرند که اغلب آنها نیز از نوع HDMI خواهد بود. برخی از آنها در کنار این درگاه، از USB نیز رونمایی کرده اند تا بتوان سایر لوازم جانبی رایج را از طریق آن و یا با استفاده از تبدیلات متصل کرد.
مانیتورهای مورد نظر گیمینگ، متنوعترین حالت نمایشگرها از لحاظ پورتهای اتصال هستند و تمامی درگاههای ممکن را دارند. این موضوع به علت حذف محدودیت برای اتصال دستگاههای جانبی است. در واقع با توجه به اینکه دارندگان gaming monitor نسبت به استفاده از ابزارهای مختلف در همین حوزه تمایل دارند، باید این امکان را فراهم کرد که نمونههای قدیمی و جدید نیز بتوانند از قابلیت موجود بهره ببرند.
ارزش خرید مانیتور گیمینگ و تلویزیونهای 4K
قیمت را میتوان اولین و قدرتمندترین اهرم در تعیین لیست خرید یک گیمر معرفی کرد. از نظر کارشناسان ما یعنی تیم پرواستور علاوه بر اینکه چه نیازها و ترجیحاتی از سوی کاربر برای گیمینگ در نظر گرفته شده است و او قابلیتهای لازم در یک نمایشگر را تا چه محدودهای قابل قبول میداند، باید جیب خود را نیز در نظر داشته باشد. تصویر و صنعت فعال در این زمینه، تلاش کرده است که همواره قیمت را به یک حد نرمال و متعادل برساند. این تلاش همراه با عدم حذف کیفیت و قدرت نمایش بوده است.
در صورتی که خریداران به دنبال ترجیحات سایز و اندازه در نمایشگر باشند، احتمالا به سراغ تلویزیونها خواهند رفت. قیمتهای متعادل این دستگاه همراه ویژگیهای فنی متوسط، گیمرهای نیمه حرفهای را به صورت قابل قبولی راضی نگه خواهد داشت. اگر اولویت اصلی گیمر روی دو فاکتور زمان پاسخ و نرخ بروزرسانی باشد، قطعا او انتخاب دیگری به جز خرید مانیتور نخواهد داشت. این مانیتورها دقیقا بر مبنای مقادیر این دو فاکتور قیمتگذاری میشوند و میتوانند از قیمتهای متوسط تا بسیار بالا را در بر بگیرند. در هر صورت باید در مورد نیازها مطالعه جدی کرد و تعادل آن را با قیمت به خوبی برقرار کرد تا بتوان گزینه ایدهآل را کشف کرد.