HDMI 2.0 و HDMI 2.1 در مانیتور گیمینگ

مقایسه HDMI 2.0 و HDMI 2.1
سالهای اخیر با توجه به رشد بینظیر تکنولوژی در عرصههای مختلف، نظر تمامی مختصصین بر روی این ایده بوده است که واقعا کدام یک از این موارد برای کاربر از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ یا به بیان بهتر، کدام یک از این تکنولوژیها میتوانند بخش بیشتری از نیازهای کاربر را پاسخ دهند. با اینکه تمامی این نوآوریها و تکنولوژیهای بزرگ، ما را به سمت آیندهای درخشان سوق میدهند اما قطعا استانداردهای بعدی در این حوزه به همین زودی برای ما ضروری خواهند بود و ناچار به استفاده از آنها هستیم.
با وجود این گزاره بسیار درست و غیرقابل اجتناب، موضوع استفاده از تکنولوژیهای نوین شبیه یک مسابقه نیست. شما باید به سراغ آن دسته از فناوریهایی بروید که بتوانند خواستههای شما را برآورده سازند و در این میان اگر نسخههای قدیمیتر قابلیت رفع مشکل شما را داشته باشند، استفاده از گونههای بروز دیگر تا چه حد ضروری خواهد بود؟ به طور مثال، قابلیت اتصال فیزیکی HDMI 2.1 در مقابل نمونههای قدیمیتر مانند HDMI 2.0 یا Display Port در مانیتور گیمینگ چه برتریهایی دارد و آیا ارزش هزینه کرد از سوی مخاطب برای استفاده از آن وجود خواهد داشت؟
پاسخ به این صورت است که اگر شما یک گیمر با استفاده رایانههای بازی هستید، تنها پورتی که برای اتصال به مانیتور بازی و انتقال داده نیاز دارید، درگاه Display Port خواهد بود و هیچ درگاه دیگری عملکرد بهتری از این مورد ارائه نخواهد کرد. این در حالی است که گیمرهای استفاده کننده از کنسولهای بازی، باید به سراغ نمونه پورتهای HDMI بروند و جزئیات آن را به خوبی به خاطر بسپارند. اگر شما با دستگاهی روبرو هستید که دارای کیفیت تصویر 4K با نرخ بروزرسانی 120 هرتز است و یا مانیتور گیمینگ 2K با نرخ 165 هرتز را تجربه میکنید، بهتر است که نسخه 2.1 درگاه HDMI را مورد استفاده قرار دهید. با وجود این، کاربرانی که هنوز تصاویر با رزولوشن پایین را تحمل میکنند و یا نرخ تازهسازی کمتر از موارد مطرح شده را دارند، میتوانند با نسخه 2.0 ادامه دهند.
HDMI 2.1 چیست؟
این نوع درگاه و پورت انتقال داده، در سال 2017 به صورت رسمی رونمایی شده است و مدت زمان زیادی سپری شد تا به عنوان یک استاندارد مطرح برای این موضوع مورد استفاده کاربران قرار گیرد. در این میان ارائه سیستمهای کنسولی بازی مانند PS5 و Xbox X Series همراه با کارتهای گرافیک نوین و توسعه یافته از سوی شرکتهای معتبری مانند NVIDIA و AMD، دلیل دیگری برای استفاده از این نسخه برای تامین محتوای بازی بوده است. این کنسولها به علت پردازش تصاویر در رزولوشن 4K با نرخ تازهسازی 120 هرتز، نسخه HDMI 2.1 را برای این منظور به کار گرفتند و کاربران هم به ناچار در همین مسیر راه خود را ادامه خواهند داد. از سوی دیگر در نظر داشته باشید که استفاده از تکنولوژیهای نوینی مانند HDR و VRR، نیازمند بهرهگیری از چنین مانیتور مخصوص گیم و فناوریهای پرسرعت و باکیفیتی هستند که امکان انتقال داده با پهنای باند 48 گیگابیت در ثانیه را برای کنسول بازی فراهم خواهند کرد.
استفاده از نسخه 2.1 برای درگاه HDMI، امکان پشتیبانی از نرخ بروزرسانی متغیر (VRR) و کمترین تاخیر ورودی ممکن خودکار (ALLM) را هم مهیا کرده است. با وجود این شرایط بازیهای ویدیویی در هر سطح از گرافیک و با هر شکل ساختاری آن، قابل اجرا از سوی Gaming Monitor مورد نظر خواهند بود. همچنین دقت داشته باشید که نسخه HDMI 2.1 قادر به پشتیبانی از فناوری HDR پویا به جای نوع استاتیک آن میباشد که در این صورت رنگهای نمایش داده شده در نهایت جذابیت و دقت برای بیننده قابل مشاهده خواهند بود. حتی منابع مختلف تخصصی در این زمینه ادعا میکنند که با وجود این درگاه سطح بالا، کنتراست رنگها همراه با شدت روشنایی بهبود یافته است. تمامی این فاکتورها نشاندهنده تاثیر شگرف HDMI 2.1 برای پخش بهینه بازیهای ویدیویی یا هر محتوای سطح بالای دیگر از مانیتور مخصوص بازی است.
نوع کنسول گیمینگ
دقیقا تا تاریخ نوامبر سال 2020، تقریبا هیچ یک از کنسولهای بازی ارائه شده به بازار از سوی شرکتهای معتبر تولیدکننده، نیازی به استفاده از درگاه HDMI 2.1 را نداشتند. اما با ورود دستگاههایی از قبیل PS5 و Xbox X Series، این ضرورت به صورت جدی برای گیمرها به وجود آمد و آنها باید به سمت استفاده از یک تکنولوژی نوین و البته باکیفیت جدید سوق پیدا میکردند. گیمرهای حرفهای در صورتی که با نسخه 2.0 به مانیتور گیمینگ و کنسول بازی متصل شوند، امکان بهرهبرداری از امکانات حالت توسعه یافته نخواهند داشت و پهنای باند کامل برای انتقال داده را بدست نمیآورند. بنابراین هر چند که قابلیتهای استفاده از نسخههای قدیمیتر وجود دارد، اما برای بهرهگیری از تمامی ظرفیت یک کنسول بازی جدید، بهتر است به سراغ نمایشگرهایی بروید که چنین درگاهی را در خود دارند.
اغلب بازیهای اجرا شده بر روی کنسولهایی مانند PS5 و Xbox X Series، دارای مشخصاتی به شرح کیفیت 4K با نرخ 30 تا 60 هرتز میباشند و تعداد بسیار محدودی به نرخ بروزرسانی 120 هرتز رسیدهاند. این به معنای امکان استفاده از نسخه 2.0 در شرایط فعلی است، اما توجه داشته باشید که هر روز به تعداد بازیهای ویدیویی با نرخ 120 هرتز افزوده میشود و ضرورت استفاده از HDMI 2.1 به صورت روزافزون در حال گسترش است. به طور مثال بازیهایی مانند Call of Duty Black Ops Cold War و Destiny 2 به صورت ویژه از جمله گیمهایی هستند که در نرخ 120 بوده و باید از طریق درگاههای نسخه 2.1 مانیتور گیمینگ اجرا شوند تا بهترین خروجی را در اختیار گیمر قرار دهند.
با وجود چنین مثالهایی از بازی ویدیویی، بهتر است قبل از اینکه دیر شده باشد، به سراغ نمایشگرهایی بروید که دارای HDMI 2.1 باشند و خود را از این امکان بزرگ محروم نکنید. قطعا آن چه در طولانی مدت به نظر میرسد، رواج بسیار بالای بازیهایی است که دارای کیفیت تصویر 4K و نرخ 120 هرتز باشند و این به معنای توسعه پورت مانیتور خریداری شده خواهد بود. علاوه بر این موضوع، دقت کنید که بهرهبرداری از تکنولوژی مانند VRR بر روی کنسول PS5 زمانی عملی خواهد شد که شما با درگاه HDMI 2.1 به نمایشگر متصل شده باشید و در غیر این صورت با مشکلات متعددی روبرو خواهید بود. در واقع چالشهایی مانند وقفههای متعدد و لگ در هنگام اجرای بازی میتواند تجربه کاربری بسیار تلخی را برای شما به همراه داشته باشد.
امکانات و قابلیتهای مانیتور گیم
قطعا اگر به دنبال معرفی یک درگاه رسمی برای اتصال ویدیویی کامپیوترها به مانیتور باشیم، باید به سراغ نوع Display Port برویم. انواع پورتهای دیسپلی خصوصا در نسخه 1.4 آن، امکان پشتیبانی از تصاویر 4K با نرخ تازهسازی 120 هرتز را دارند. حتی در برخی از موارد میتوان به پشتیبانی از تصاویر8K با نرخ 60 هرتز را هم اشاره کرد که حیرتآور است. آن چه در حال حاضر و با توجه به محتواهای مختلف در دنیای ویدیو به چشم میخورد، تصاویر 4K با نرخ 60 هرتز، یک استاندارد خاص و قابل احترام برای تمامی ردههای کاربری بوده است و تقریبا با سختافزارهای مختلف در برندهای متفاوت قابل پردازش و دسترس خواهد بود. خرید مانیتور گیمینگ 4K یکی از راهکارهایی است که پرو استور به شما پیشنهاد میدهد.
اما حتی اگر بخواهید به سراغ پورت HDMI بروید هم به نظر نسخه 2.0 برای کاربر کافی خواهد بود و میتواند خروجی فول اچ دی با نرخ 165 را به راحتی از آن دریافت نماید. فناوری HDMI 2.0 امکان پشتیبانی از تصاویر با رزولوشن 1440p و نرخ 165 هرتز را به سادگی دارد و حتی این نرخ را در حالت فول اچ دی میتواند تا 240 هرتز هم ارتقاء دهد. بنابراین میتوان این گونه گفت که در کامپیوترهای شخصی و مانیتور گیم، اولویت اول استفاده از درگاه و تکنولوژی Display Port در نسخه 1.4 خواهد بود که حتی برابری با HDMI 2.1 هم خواهد کرد و امکان پخش تصاویر در رزولوشن 4K و نرخ بروزرسانی 120 هرتز را دارد. اما روند توسعه تکنولوژی و نوع به کارگیری درگاهها توسط سازندگان نشان میدهد که HDMI 2.1 در حال غلبه بر دیسپلی بوده و به زودی استفاده از آن رواج بیشتری خواهد داشت.
راهکار پرو استور برای HDMI
با توجه به توضیحات اشاره شده در خطوط بالا، HDMI 2.1 صرفا در مواقعی ضرورت دارد که شما نیاز به پخش محتوا با رزولوشن 4K و نرخ 60 هرتز داشته باشید. این موضوع در مورد کنسولهای بازی هم وجود دارد و برای کامپیوترهای شخصی امکان جایگزینی Display Port 1.4 با آن وجود خواهد داشت و عملا چیزی را از دست نمیدهید. بنابراین واقعا نیاز به تهیه کابلهای HDMI 2.1 و هزینه کرد برای تجهیز دستگاههای خود به این تکنولوژی، موضوعی نیست که الان نگران آن باشید و بهتر است با استفاده از جدول زیر، در مورد انتخاب خود بررسیهای لازم را انجام دهید :
رزولوشن و نرخ بروزرسانی محتوا | نسبت تصویر | نوع فناوری HDMI مورد نیاز | دستگاههای پشتیبانی کننده |
1920x1080 / 120 Hz | 16:9 | HDMI 1.4 | PC , PS5 , Xbox X Series |
1920x1080 / 144 Hz | 16:9 | HDMI 1.4 | PC |
1920x1080 / 240 Hz | 16:9 | HDMI 2.0 | PC |
2560x1440 / 120 Hz | 16:9 | HDMI 2.0 | PC , Xbox X Series |
2560x1440 / 144 Hz | 16:9 | HDMI 2.0 | PC |
2560x1440 / 165 Hz | 16:9 | HDMI 2.1 | PC |
2560x1440 / 240 Hz | 16:9 | HDMI 2.1 | PC |
3440x1440 / 144 / 165 Hz | 21:9 | HDMI 2.1 | PC |
5120x1440 / 144 / 165 Hz | 32:9 | HDMI 2.1 | PC |
5120x1440 / 240 Hz | 32:9 | HDMI 2.1 | PC |
3840x2160 / 120 Hz | 16:9 | HDMI 2.1 | PC , PS5 , Xbox X Series |
3840x2160 / 144 / 165 Hz | 16:9 | HDMI 2.1 | PC |
مانیتور گیمینگ بنکیو BenQ
پرو استور در ادامه بررسیهای خود از محصولات بنکیو در بازار گیمینگ، به این نتیجه رسیده است که این دو مدل اشاره شده در فوق، دارای قدرت نمایش تصویر 4K با نرخ 144 هرتز به بهترین شکل ممکن بر روی کامپیوترهای شخصی و تمامی کنسولهای نوین امروزی هستند. مدلهای مختلف مانیتور گیمینگ بنکیو دارای پورت Display Port به نسخه 1.4 بوده و در کنار آن دو درگاه رسمی HDMI 2.1 را با پهنای باند 48 گیگابیت بر ثانیه در اختیار کاربر قرار خواهند داد. وجود چنین درگاههایی نشان میدهد که کاربر قادر خواهد بود تمامی دستگاهها خود اعم از رایانههای رومیزی و کنسول PS و Xbox را بدون هیچ محدودیت امکاناتی متصل کرده و بازیهای مورد نظر خود را به بهترین وجه ممکن بازی کند.
هر دوی این مانیتورها دارای پنل صفحه نمایشی بینظیر همراه با تکنولوژی HDR600 میباشند که علاوه بر شدت روشنایی بسیار بالا، قدرت نمایش رنگ را به صورت ویژهای توسعه دادهاند. همان گونه که در بالا هم اشاره شد، امکان استفاده از این فناوری تنها زمانی ممکن است که شما درگاه HDMI 2.1 برای اتصال مدنظر داشته باشید و برای برخورداری از روشنایی پس زمینه 600 نیت حیرتانگیز این مانیتور گیمینگ، باید به نسخه 2.1 مهاجرت کنید. مدلهای Mobiuz EX2710U و Mobiuz EX3210U بنکیو به صورت همزمان از دو فناوری خاص این شرکت به نامهای HDRi و Light Tuner بهره میبرند که هر دو در مسیر بهبود ویژگیهای تصویر پخش شده میباشد و تنها در صورت راهاندازی پورت HDMI 2.1 فعال خواهند شد. این تکنولوژیهای بینظیر سبب ارتقای روشنایی، بهبود شرایط کنتراست تصویر و دمای رنگ میشوند. به همین ترتیب تمامی بریدگیها در نقاط مرزی روشن و تاریک از بین خواهد رفت و خروجی روان و بدون مشکلی برای بیننده نمایش داده میشود.
Mobiuz EX2710U و Mobiuz EX3210U
مانیتورهای EX2710U و EX3210U برخلاف بسیاری از مدلهای مشابه خود در بازار، دارای اسپیکرهای دوگانه میباشند و همراه با آن یک ساب ووفر پرقدرت برای خروجی صدای کانال HDMI 2.1 در نظر گرفته شده است تا این بخش از محتوا را نیز به شکل سطح بالایی در اختیار بیننده قرار دهد. با وجود این امکانات خاص، گیمر حتی بدون استفاده از ابزارهای جانبی مانند هدفون، صدای بازی را به صورت جذاب دریافت خواهد کرد. بنابراین میزان هزینه کرد گیمر برای خرید و راهاندازی یک سیستم صوتی مجزا هم کاملا صفر شده و صرفهجویی مناسبی در این زمینه صورت خواهد گرفت. بنکیو اعتقاد دارد که صدای خروجی از طریق این درگاهها و اسپیکرهای داخلی، شرایط بسیار مناسبی برای شنونده خواهد داشت و همسان با بلندگوهای رومیزی و گران قیمت میباشد. همچنین همان طور که اشاره شده، نیاز به استفاده از لوازم جانبی مانند هدفون وجود نخواهد داشت و این به معنای حذف هوشمند نویز صدا در مانیتور گیمینگ EX3210U و EX2710U میباشد.
در نهایت باید اشاره به این موضوع کنیم که با توجه به جذابیتهای بسیار بالای بازی در این مدل از مانیتورهای بنکیو، شاید ساعات متوالی پشت مانیتور BenQ بوده باشید و سازنده به تناسب این موضوع، تمهیدات لازم را برای کاربر خود اندیشیده است. تکنولوژی بینظیر Eye Care بر روی این سیستم امکان آسودگی چشم کاربر را در طول ساعات استفاده متوالی فراهم کرده است. این ترفند از طریق کاهش نور آبی، حذف پرشهای تصویر و سوسو زدن و کنترل هوشمند شدت روشنایی بدست آمده است که میتواند برای گیمر یک امکان ویژه و خاص تلقی شود.
بهترین مانیتورهای گیمینگ در پرو استور
استفاده از تکنولوژیهای امروزی، علاوه بر راحتی و جذابیتهای بصری موجب هزینههای بسیار بالایی برای کاربران بوده است. انتخاب از میان آنها برای ایجاد اولویت در خرید مانیتور، موضوعی است که همواره برای کاربران اهمیت ویژهای داشته است. در این بخش پرو استور تلاش کرده تا بتواند میزان اهمیت HDMI 2.1 را برای علاقهمندان توصیف کند تا آنها با دیدی باز دست به انتخاب از میان دستگاههای موجود در بازار بزنند.